Karma İnsan

Navigasyon Menüsü

  • Ana Sayfa
  • Karma İnsan Ne Demek?
  • Karma Sözlük
  • _Lugat
  • _Elsine
  • _İştikak
  • _İktibas
  • Yazı Serileri
  • _Eğitim - Öğretim
  • _Kitaplar ve Şiirler
  • _İz Bırakanlar
  • _Video Oyunları
  • Ekip
  • İletişim
  • Takipte kalın

Gerekçe alışkanlığı

nbsas nbsas 0 yorum

Evrende her tür işlem bir sebep-sonuç ilişkisi içerisinde ilerliyor. Öyle ki bilim var olan sebeplere, sonuçları tahkik ederek ulaşmayı görev edinmiştir. Peki ya insan davranışları? İnsan davranışlarının ve insan orjinli hareketlerin sebep-sonuç ilişkisi ne derecede aşikar?

Bu yazıda, toplumlarda daha çok hukukçu kesimin üzerinde durduğu, "gerekçelendirme" işleminden ve onun mahiyetinden bahsedeceğim.

Gerekçe
İnsan temelli olaylar ve olgular ile insanlara tesadüf eden her bir unsurla vücut bulan ekosistemdeki "sebep"lere "gerekçe" adını vermekteyiz.

İndeterminist açı
Yukarıdaki tanım indeterminist bir yaklaşımın ürünüdür. Öyle ki belirlenimezci(indeterminist) görüşe göre insan davranışlarında, insanların payları da söz konusudur ancak determinizm(belirlenimcilik) bunun aksini iddia eden görüştür.

Bu nedenle tartışmanın indeterminist açısından yaklaşarak yazıya devam edeceğim. Aksi takdirde labaratuvar ortamları yeterli veriyi zaten vermekte olduğundan yazıya gerek yoktur.

Jurisprudence veya Hukuk İlmi
En kaba haliyle hukuk; Belirli maddi olgulara karşılık olarak getirilen belirli müeyyideler(yaptırımlar) bütünüdür. Bu anlamda müeyyideler sonuç, maddi olgular ise sebeptir. Ancak müeyyidelendirme için maddi olguların tespiti yani gerekçelendirme şarttır.

Gerekçe alışkanlığı
Bu durumla yani gerekçelendirme şartıyla sürekli karşılaşan hukukçular metodlar oluştararak bunu bir yaşam şekli haline getirmiş kişilerdir.

"Bunu yaptım, çünkü böyle oldu" gerekçelendirme kalıbı oldukça basit ve temel bir kalıptır. Öyle ki neredeyse her insan bunu kendi hayatlarında uygulamıştır. İşin karmaşık olan kısmı ise gerekçe zincirini kırmamaktır. Bunu sağlamak ise oldukça alıştırma gerektiren bir durumdur.

Gerekçelendirmenin mahiyeti
Gerekçelendirme birçok cihetten faydalı ve ehemmiyetli bir eylem iken şu üç açıdan değerlendirildiğinde ayrıca önem kazanır:

İdrak açısından
Olayları birbirine bağlayabilmek, hangi sebebin hangi sonucu meydana getireceğini öngörmeyi geliştirir. Bununla birlikte belirli sonuçlara erişebilmek için sebepler arasındaki silsileyi oluşturmak yani idrak etmek de yine bu açıdan gerekçelendirme ile kuvvetlendirilebilir.

Ruh hali açısından
Sağlıklı ve huzurlu bir ruh hali; insanın, etrafında olup bitenleri ve bittabi kendi davranışlarıyla sebep olduğu olay ve olguları bu şekilde nedensel bağlarla örmesi ile daha muhtemeldir.

İnsan ilişkileri açısından
Bir kimseyle "anlaşabilme sonucu"na erişmek için ona sebepleri sunmak, olduıkça dürüst bir yoldur. Öyle ki tutarlılık barındıracak olan bu zincir, insanlar arasındaki iletişime de kuvvet kazandıracaktır. Aksi halde mevzuu bahis zincir ayak bağından başka bir şey olmayacaktır.

Son birkaç söz
Ne hukukçuların tamamı sağlıklı ve huzurlu bir ruh haline sahip ne de diğer insanların hepsi iletişim kurmaktan aciz varlıklar. Bu gerçek, görebildiğimiz üzere gün gibi ortada. Yalnızca arada bir böyle sınıflandırmaların mutlak doğrulardan oluşmadığını hatırlamamız gerekiyor.


-nbsas-



Bu gönderiye ait etiketler:

gerekçe gerekçelendirme gerekçeli karar hukuk hukuk ilmi jurisprudence nbsas



Facebook'ta PaylaşTwitter'da paylaş

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

İlgili Gönderiler

Sonraki Kayıt Önceki Kayıt Ana Sayfa
Kaydol: Kayıt Yorumları (Atom)

Öne çıkanlar

  • Hoşgörü
    Hoşgörü; her kapının anahtarı, her düğümün çözümüdür. O olmasaydı, insanlarla,  Hobbes'un Leviathan'ı bile başa çıkamazdı.
  • Müşteki (Şiir) - Aralık 2018
    Müştekiden müştekiyim Tükense ya kînim Konuşsa ya dîlim Gam bilmez hamım Ben yalnız ben değilim Bin parça yerdeyim Müstağnîden müşt...
  • Manik ve Depresif dönem
    İnsan; yer, içer dolaşır, keşfeder, öğrenir... Muhtelif iş gören bu varlık, her zaman aynı özveri ve hızla işlem yapamaz. Bu, onun bedense...
  • Falaka - Ahmet RASİM <:-:> Kitaplar ve Şiirler Yazı Serisi
    Falaka, Osmanlı İmparatorluğu'nun son zamanlarında, İstanbul'da geçen, yazarın ilk ağızdan gününü yansıttığı, aktardığı bir anı ki...
  • Bilgisayar oyunlarına bakış açıları
    ¹ Günümüzde gelişen ve yaygınlaşan teknoloji, beraberinde birçok platformun ve yeni dalın yeşermesini ve güçlenmesini sağlamıştır.
  • Tespih
    Çok faklı,  hatta birbirleriyle alakası olmayan kültürlerin ortak bir değeridir tespih.
  • Şüphe (Şiir) - Kasım 2018
    Adımlarım her gün arzı Belki çalarım arada sazı Gözlerim bir beni görmez O ben ki şüpheli Çok kez Yön bilmeden tayin ettim Biçare ...
  • İyi ve doğru soru sormak
    Hayatta, herkes problemlerle karşılaşmıştır. Bu problemlerle baş etmek kimi zaman güç olmuştur. Belki de bazen pes ettiğimiz olmuştur. Pek...
  • Bir doğrudan daha fazlası
    Sıralama nasıldı? Karanlık Çağ, Taş çağı, Maden çağı, İlkçağ Ortaçağ, Yeniçağ, Yakınçağ... Bilen bilmeyen herkesin "kulak dolgunluğuy...
  • Maslow ve Metamotivasyon
    Davranışçı psikoloji, son zamanlarda anti-tezlere çokça maruz kalmakta. Aslında bu "her şeyi bilimselleştirme" furyasının, sosya...

CC Licence

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

StatCounter




Karma İnsan ©