Bu yazıda araç-amaç ikilemindeki teknoloji görüntüsüne değinmeye çalışacağım.
Atlas ve onun marifetleri
Boston Dynamics'in geliştirdiği Atlas*, bir "humanoid" olarak tarif edilmekte. Humanoid'in dilimizdeki karşılığı "insansı"dır. İnsan hareketlerine yaklaşan ve kendi denge sistemine sahip olan bu "insansı", şu aralar Boston Dynamics'in medhar-ı iftiharı.
Atlas'la ilgili yayınlanan ilk kayda değer video:
Çevresel faktörleri algılayarak vücudunu dengede tutabilmesi ve bunu kablolara bağlı olmadan yapabilmesi oldukça ilgi çekici. Buna ek olarak düşürüldükten sonra yeniden kalkabilmesi bu videonun en çarpıcı noktalarından biri.
Son zamanlarda yayınlanan ikinci video:
İlk videodan kısa da olsa, bu video beni daha çok etkiledi. Artık "atletik" diyebileceğimiz hareketleri yapabilen Atlas son güncelleme ile kendine çok şey katmış.
Birkaç insansı daha
Cozmo
Ağır iş yaptırmaktan çok "eğlence aracı" olarak kullanılan Cozmo ise vücut bakımından benzeşmese de hal ve tavırlarıyla "insansı" kategorisine giren bir diğer robot. Yapay zeka açısından fiziki ortama aktarılan en iyi insansı'lardan biri olmaya aday.
Alexa, Cortana, Siri, Google Assistant, Alpha GO...
Her ne kadar fiziki bir bedene sahip olmasalar da her biri dijital ortamda "yaşayan" birer yapay zeka. Bunların "insansı" olarak değerlendirilmesi teknik açıdan pek mümkün olmasa da, bahis mevzu programların fiziki bir şekle bürünmesi olağan olduğundan onları da bu kategoriye dahil edebiliriz.
Sophia
Vatandaşlık hakkına sahip ilk robot/humanoid - Sophia |
Araç-Amaç ikilemi
Sophia'ya kadar olan tüm insansı'lar insanlığın işlerini kolaylaştıran birer araç ve "alet"ti. Bu araçlar sayesinde, el aletlerinde olduğu gibi zamandan ve enerjiden tasarruf söz konusuydu.
Bunun yanında teknolojinin günbegün gelişimi bir kavram karmaşasını da beraberinde getirdi. "İnsansı"lar, günümüzde hem medyada hem de diğer platformlarda gitgide "amaç" olarak anılmaya başlandı.
İşte bu "karmaşa", araç-amaç ikilemini daha da derinleştiriyor. Öyle ki insanlığın amacını "insansı"lar oluşturmak ve onun buyruklarını yerine getirmek olarak tarif edenler de "türemiş" durumda.
Anthony Lewandowski - Way of Future |
Bu tarifi yapanlar, sistemli bir inanç oluşturmaya başladılar bile: "Way of Future"(Geleceğin Yolu). Eski bir Google mühendisi Anthony Lewandowski, bir ekip kurarak, teknik olarak bir yapay zeka olan, kendi "tanrı"larını kodlamaya çabalıyor. Öyle ki kavram karmaşası, bu tarz olaylara kapı aralamakta gecikmemiş diyebiliriz.
Son birkaç söz
Kişilik kazanan robotlar, bir masa oyununda bizi mağlup eden yapay zekalar, hukuki bir yere sahip olan insansı'lar... Çok kısa bir zaman diliminde bu kadar gelişim sağlanması çok heyecanlandırıcı ve bir o kadar da dehşet verici.
Atlas'ın ters taklası, fiziki ortama aktarılmış en optimum ve harika "insansı" davranış. Bu nedenle onun bu hareket kabiliyeti diğer "insansı"ların sağladığı faktörlerle birleşebilirse gerçek bir kilometre taşı dikilmiş olacağını düşünüyorum. Bir nevi insansı'ların "karma"sı.
Dehşet vericilik konusunda felaket tellallığı yapma niyetinde değilim. Öyle ki sonucu hep beraber göreceğiz, tecrübe edeceğiz. İyi ya da kötü; bunlar yalnızca birer tahminden ibaret.
Ancak yüklediğimiz anlamlara göre belirlenen hareketlerimiz, kavramlara dayandığından, kavramların tekamülünü de belirli değerler etrafında şekillendirmeliyiz. Bunun aksi insanı her açıdan sûnî kılar.
-nbsas-
Yorum Gönder